ÑANE REMBI'U TEETE

ÑANE REMBI’U TEETE

Ohai: David Galeano Olivera

Leer original (hacer clic) en (https://lenguaguarani.blogspot.com/2011/10/nane-rembiu-teete.html)

Leer también en (https://dgaleanolivera.wordpress.com/nane-rembiu-teete/)

       Ko’ápe ambohysýita peême umi hi’upy ñane retâmegua, omombe’uhaguéicha chéve Karai Herminio Paniagua, Aguaity, Eusebio Ayala-ygua. Ko karai oumiva’erâ upe guive -amo 1988 rupi- ijatývo orendive ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANIme ha upeichahápe omombe’umiva’erâ heta mba’e ha’e oikuaaporâva ñane retâ ha Guarani reko rehegua.

KA’I KU’A

Kóva ojejapo haĝua oñemongu’iva’erâ avatiky angu’ápe ha oñemohe’êva’erâ, oñembyao avatipirépe, upéi oñeñapytî ha péicha ojepoi ytakúpe. Oñembopupu oñembojy haĝua ha osê iku’a po’i ha upeichakue héra ka’i ku’a

MBAIPY AVATIKY

Kóvape ĝuarâ ojejosova’erâ avatiky ha ñande pópente jaipe’a upe irorakuete ha upéva oñemohe’ê ha oñembokesu ha oikóma ichugui upe mbaipy avatiky.

TUJA RENDYVA

Kóva ojejapo haĝua ojejosova’erâ mbokaja ku’i mandi’o mimóire ha oñemohe’ê jukýpe. Opyta ha’ete ku tuja rendyva, morotî ha hûmimíva. Ikatu avei oñembichy. Tuja rendyva are ñanemohyĝuatâ.

CHAHÂ RAGUE

Kóvape ĝuarâ ojejoso so’o ku’i mimói ha oñembohavijuviju ha ojepoi ñandy akúpe ha oñemboryguasu rupi’a. Opyta, añetehápe, chahâ raguéicha.

ARARY

Kóvape katu oñembochyryry kure ro’o ha oñemoî pype aramirô ha ojepyvu ha oiko ichugui peteî tembi’u ndehéva.

KAVURE SILIU

Typyratýgui ojejapo másaicha ha oñemoî pype chicharô sévo. Oñemohe’ê jukyrýpe ha oñemboapu’amimi ha oñembojy ñaipyûme.

RORÂ TAĜE TÉRÂ RORA ATE’Ỹ

Oñemaimbe vai vai pe avati páilape ha ojejoso, ha oiko chugui upe rora taĝe.

KIVEVE

Avati ku’i. Oñemoî pype andai. Oñembokesu ha oñemohe’ê jukyrýpe ha ikatu avei asukápe térâ mokôivévape.

TYKUETÎ

So’o oñemomimoiva’erâ ha áĝa ndaipóriramo mba’eve ipype ĝuarâ, ojejoso avati ha péicha oñembogua porâ rire ojepoi pype ha oiko ichugui peteî tykuetî. Hykue morotî. Avati rykue.

MANDI’O PARA

Kóva ha’e pe mandi’o ko’êngue oñembichýva tatapỹi ári.

PIREKÁI

Mandi’o pýra oñekarâiva’erâ, ojepe’apava’erâ ichugui pe iky’akue. Ojejohéi ha oñemoî tanimbu guýpe ku imimoirôguáichante avei. Ojy, hu’û porâ, hykupa.

LOKRO AVATI RAGUE

Pe lókro-pe oñemoî so’o. Oñemomimói ha upéi oñenohêjey, ojejoso ha ojepoijey upe lókro-pe. Opyta avati raguéicha, hague, haguemimi. Hajupa, hajupa.

CHATÁKA

So’o piru oñembojapajereijeréi upe tata ári, upéi oñenohê’arâ ha ojejoso. Oñemoî chupe ñandy. Oñembochyryry. Oñembosevói ha oñembohykuemi. Peichaiténte. Ikatu avei oñemboryguasu rupi’a.

KYRYPE

Aramirô pyahu oñemokâ mboyve pe vatéape, ojekytyhaguégui, oñenohê’arâ peteî apu’a guasu porâ, ha upéi, upéa oñemoîva’erâ tatapỹi porâ ári. Ojýmarô pe iguýpe, oñembojere’arâ, ojepiropaite, upéi oñemboguapyjey tatapỹi ári. Upéva ha’ehína pe kyrype.

ARAPAHO

Ojejapo typyratýgui. Oñemoî chupe sevói, ñandy ha péicha oñemoî ñaipyûme térâ oimeraê mba’yrumíme; ha oñemoinge tatakuápe. Upépe ojy. Péva héra upéicharô arapaho.

REVÍRO

Árina ha ñandy tuichaporânte oñemoî ipype ha ojepyvu, ojepyvu mba’yrúpe ha ojekutukutu patulápe are porâ, péichape oiko ichugui peteî chicharô joguaha. Ndaha’éi imbaipýva. Ndaijajýi ave. Péicha ojy ha osê peteî tembi’u hetepasáva.

ooo000ooo

Leer CURSO DE IDIOMA GUARANI, en (https://lenguaguarani.blogspot.com/2013/01/curso-de-idioma-guarani.html)