Lengua Guarani

Lengua Guarani
Ára Pyahu

miércoles, 24 de agosto de 2011

GUARANI ÑE'Ê ÁRA (DÍA DEL IDIOMA GUARANI): GRAN MANIFESTACIÓN



REPÚBLICA DEL PARAGUAY
ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI
GUARANI, MERCOSUR ÑE’Ê TEETE

25 DE AGOSTO: DÍA DEL IDIOMA GUARANI

¡HETA VY’APAVÊ GUARANI ÑE’Ê ÁRARE!
Leer original (hacer clic) en: http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/guarani-e-ra-d-a-del-idioma-guarani-gran-manifestaci-n
Leer también en: http://dgaleanolivera.wordpress.com/guarani-nee-ara-dia-del-idioma-guarani-gran-manifestacion/

ooo000ooo

HOY, DÍA DEL IDIOMA GUARANI, DESDE LAS 10 HORAS, TE ESPERAMOS EN LA PLAZA DE LA DEMOCRACIA, EN LA GRAN MANIFESTACIÓN “NO A LA EXCLUSIÓN DEL GUARANI” (en: ver en: https://www.facebook.com/event.php?eid=101859549919808). UPÉPE JAJOJUHÚTA HA JA’ÉTA MINISTERIO DE EDUCACIÓN-PE: “MEC ANIVE REMBOYKE GUARANÍME”

TRAE BANDERAS Y PANCARTAS ALUSIVAS

EJÚKE HA EGUERU NENDIVE OUSÉVAPE

ooo000ooo

GUARANI ÑE’Ê ÁRA
Ohai: David Galeano Olivera

Péina ñane retâ ohupytýsapy’a mokôisa ary ha hendive ha ipype ñane ñe’ê Guarani…

Paraguay retâ ha Guarani ñe’ê niko peteînte. Ndaikatumo’âi ñaikûmby Paraguay retâ rembiasa Guarani’ŷre. Ja’eporâsérô, ñane retâ ohasava’ekue guive ohasa avei Guarani ñe’ê rupi.

Ñane retâ isâsóramoguare España poguýgui, upépe oîkuri Guarani ñe’ê. Guaraníme oñe’êkuri Francia, Yegros, Caballero, Iturbe ha ambuéva.

Ojeitýrôguare Argentina, Brasil ha Uruguay ñane retâ ári, ñorairôme, upépe oîkuri avei Guarani ñe’ê, ñanembojoajuvévo, ome’êvo mbarete opavave ñane retâ pysyrôharakuérape. “Kavichu’i”, “Cacique Lambare”, “La Estrella” umíva oipuru hikuái Guarani ombohetia’evévo ñane retâyguápe, upe ñorairô guasúpe.

Pytaguakuéra ohechakuaa Guarani ñe’ê ha’eha pe ñanemopeteîva ha upévare -opávo ñorairô- oñepyrû hikuái ojapo ikatumíva guive ojuka haĝua ñane Avañe’ême. Upégui ou Guarani ñemboyke ijetu’uvéva. Oñepyrûkuri opaichagua ñemotî Guarani ñe’êhárape. Oî ojeja’ova’ekue oipurúre Avañe’ê. Guarango oje’e umívape. Oî avei ojejurupetéva. Oî oñesûva’ekue.

Ha jepémo oî heta ojukaséva ñane Avañe’ême, oî avei heta tapicha ohayhu añetéva ichupe ha omba’apóva, ko’ê ko’êre, hayhupápe, umíva apytépe ñane retâyguáva ha avei pytagua. Mbeguekatúpe Guarani ñe’ê oñakârapu'â ñe’êpapára umíva rembiapo rupive. Upéi, tenondevévo, oikéma katu mbo’ehaópe ha iñasâima avei kuatiahaipyre ha arandukakuéra rupi.

1992-pe oiko chugui ñane retâ ñe’ê teete ha 2007 oiko ichugui Mercosur ñe’ê. Avei, 2010-pe oñemboajékuri Ñe’ênguéra Léi tuicha oipytyvôtava ñane Avañe’ême. 87% ñane retâygua oñe’ê Guaraníme ha mba’e tuichavéva, oike ha ojepurúma avei internet-pe. Opa ko’â mba’e ohechauka Guarani hekoverosâha ha ko’áĝa hekovepyahujeyha.

Añetehápe, Guarani ñe’ê oñakârapu’â ohóvo, ára ha ára, ko Paraguay retâ mokôisa arýpe.

Jepémo upéicha ha jaguerovia’ŷre, ko ary 2011, Ministerio de Educación ñane retâmegua omboyke ñane Avañe’ême tekombo’égui. MEC ohekýi Guarani ñe’ê mbo’esyry mbohapyhágui. Kóva niko peteî mba’e ndevaíva ha ñambyasýva. Mburuvichavoíniko pe mba’e vai apoha. Jepiveguáicha, ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI omoî ipyti’a ha ojepytaso ñane Avañe’ê rayhupápe ha ohenói opavavévape ohupi haĝua iñe’ê ha he’i haĝua: MEC ANIVE REÑEMBOHORY HA ANIVE REMBOYKE GUARANÍME.

ooo000ooo

ÑEMBO’E ÑANE ÑE’Ê GUARANÍRE
ohai Prof. Dr. Pedro Escurra Franco

ÑANDE RUGUASUPAVÊ reiméva yvágape, toñemboarete nde Réra yvy ári yvagapeguáicha, rojerure ndéve ne pytyvô ore pu’aka haĝua ore rekovére, ore ânga ñe’êre, oñehêva ore â mbytetégui. Oîva moñáiko ombohypase orehegui.
Tove, tove, tove !!!

ÑANDE RUGUASUPAVẽ, reiméva yvágape, orerendumína, ema’êmína orerehe, Ndéko reñandúva ko ore mba’embyasy osyrýva ore korasôgui AVAÑE’Ê rupive. Heta mba’evaíma ojejapo ore ñe’ê Guaraníre, ore yvýre, ore rekóre.
Topa, topa, topa !!!

ÑANDE RUGUASUPAVÊme ñane ñe’ême jajerure tojoko umi moñái Guarani jukahárape. Umi tavy ha ñaña ñemoñare oúva ombotujupa haĝua ñane ñe’ê Guarani.
Tove, tove, tove !!!

Moñái ñanderekoséva toryjárô ha ipyguypekuéra. Tove tove tove ja’e ÑANDE RUGUASUPAVÊme tombotove tojoko ko mba’e vai guasu ymaitéma ojejapóva ñanderehe.
Topa, topa, topa !!!

Kuarahy resêre oî yvymarâne’ŷ rape, ÑANDE RUGUASUPAVÊ ohechuka ñandéve. Ñane ânga ñe’ê oiporavo teko ñanemboguatáva. Ore Guarani ñemoñare rojerure rojerure ÑANDE RUGUASUPAVÊme tojokojoko ore avañe’ê jukaharakuérape.
Topa, topa, topa !!!

ÑANDE RUGUASUPAVÊ reiméva yvágape. Heta ára oremokirirî umi ore retâ Paraguay ohayhu’ŷva. Ko’áĝa ñe’ê Guarani oñembogue ohóvo tekombo’égui. Tekombo’e pererî ikangy ohóvo.
Tove, tove, tove !!!

Pytagua ñe’ê oñembyai ha oñembotyai oñeme’ê haĝua ñandéve Guarani ñe’êramo. Heta ára orepy’akavaipa. Ñane ñe’ê ha ñande reko teete oñemboyke. Guarani ñe’ê oñemosê mbo’ehaógui, oñemosê ohóvo hetâgui.
Tove, tove, tove !!!

AVAÑE’Ê oiko okupe guýre, tape yke rupi jejahéi pa’ûme. Umi moñái oipota AVAÑE’Ê omano ha’eñorei. Umi pokatu ky’a ojopyvai Guarani ñe’ême.
Topa, topa, topa !!!

ÑANDE RUGUASUPAVÊ ehendumína ore ñe’êmi, ore korasô hesay pytâta, kuimba’e ha kuña ohayhu iñe’ê. Péina ore ângakuápe roñesû ha roñepomoî Ndéve. Ehendumína ore ñe’ê Guaraníme rojerure anivema haĝua ojejahéi orerehe ha ore ñe’ê Guaraníre.
Topa, topa, topa !!!

ÑANDE RUGUASUPAVÊ yvágape reiméva, ehendumína ore korasô ñe’ê ikatu’ŷva rojoko, Guarani rayhupápe roikóva rojerure pytyvô, anive haĝua ojejahéi AVAÑE’Êre ko hetâme, ani haĝua ojejuka ore avañe’ê, ani haĝua oñembogue, ani haĝua opa ore avañe’ê yvy ape ári !!!
Tove, tove, tove !!!

No hay comentarios: