DAVID GALEANO OLIVERA

DAVID GALEANO OLIVERA

Leer original (hacer clic) en (https://lenguaguarani.blogspot.com/2020/05/david-galeano-olivera.html)

Leer también en (https://dgaleanolivera.wordpress.com/2020/05/30/david-galeano-olivera/)

IÑAPOVÕ CHE PÓRE

(Tk. David Galeano pe)

APOHARE: Lucino Rodríguez Baroffi – LUCHI

Iñapovõ che póre

eirete tyky

arandu ypy’ũ

kajajy tee,

kuaapy ñehẽ

para ypu’ã

ojohýiva yvy

yry rembe’y.

Mbo’ehára David

nde ati’y’ári

arapy arandu

oguapy, opy

ne apytu’ũ,

kuaandy renda,

kuatia kõingue

morotĩ sakã.

à juku’a’ỹ,

pytu’u apyka

oguapy ha nde

nekane’õ’ỹva

ára, pyhare,

ko’ẽ ha pytũ

toúma nde’ári;

nde remba’apo.

Nderepytu’úi…

nde pyapy jehýi

ndoikuaái voi,

ne ñe’ã ojope

ikuarahy rata,

ha kuarahy’ã

oheka rei

ne apytu’ũ.

Ko’ẽ ha heñói

nde pype arandu,

pytũ rembyaty

ne akã poty,

nde pyti’a a,

ne ñe’ã roky,

akóintekena

ehesa’ỹi’o.

Na tamondoho

che ñe’ẽsyry

ýrõ amo mboypýri

aháta ajuhu

kuatia rogue

ne omombe’úva

nde katupyry,

ne rembiapoita.

Asunción, 26 de setiembre de 2018

  

ooo000ooo

KO KARAI...

Ohai: Jorge Trinidad Mongelós Núñez

I
Hetaichagua oî tapicha marangatu ko yvy ape ári...
Ipokatúva, horýva ha pe iporâvéva ohayhu añete hapicha andu.
Hetaichagua oî tapicha marangatu ko yvy ape ari...
Ohayhusyrýva hemiandu ha opavave remiandu.

II

Ko yvórape aikuaa Ñandejára upéicha
Omba'apóva, ombojoajúva tapichakuéra
Ikatu haĝua oñeime peteî joaju, vy'a mborayhurâicha.
Opavavépe ohekombo'e, ohesape'a, ohayhuka chupekuéra.

III
Ko tapicha korasôme ndaipóri apañuâi ha mba'e ky'a.
Oipota opavavépe mbarete, po'a, tape potî ha puka.
Ko karai upéicha ombohape tapicha reko, ani heko ky'a.
Ikatuhaĝuaicha oñondivepa peteî ñe'ême ojepuka.

IV
Ko karai marangatu heko potî ysyry satîcha.
Ko karai marangatu heko mborayhu tuicháva.
Ko karai marangatu ohesape opavavépe kuarahýicha.
Ko karai oguereko TUPÂ ROVASA iporâvéva.

KO KARAI HA'E: DAVID ABDON GALEANO OLIVERA

6 jasypoapy 2018

ooo000ooo

MBO'EHÁRA DAVID GALEANO-PE ĜUARÃ

Ohai: Lis Raquel Ledesma

Mbo'ehára David

Karai katupyry

Rehayhúva añete

Ñane ñe'ê Guarani

Hetáma retyryry

Guarani rehehápe

Reme'ê haĝua chupe

Hendarã yvatete

Mitã, karia'y ha

Maymave oikuaa

Nderehae he'êmby asýva

Guarani ñane ñe'ê

Hetáma rembo'e

Guarani ñe'ê ijukyha

Ha opa rupi ojekuaa

Guarani oikoveha

Mbo'ehára Guarani

Nde po rupi ohasáva

Ombopepo ñane ñe'ê

Omosarambi oparupiete

Isasõvaicha ko'áĝa

Nderehae mbo'ehára

Reñorairõre akói

Ñane ñe'ê ani omano

Hi'ânte reikove are

Karai marangatu, ha

Yvytúre toveve

Taipepóvaicha ñe'ê

Ne rembiapo taisarambi

Taheñói mbeguekatu.

ooo000ooo

ÑE’ẼPOTY RAPE PYAHU

Ñe’ẽñeme’ẽ

Pedro Escurra Franco

Ñane ñe’ẽ oikotevẽ ñande rehe, oikotevẽ ñane ãnga ñe’ẽre, ñande ayvúre. Ñañe’ẽne ñane ñe’ẽme. Jahecharamóne oñe’ẽva ñane ñe’ẽme, omba’apóva ñane ñe’ẽme. Opaichagua mba’ekuaaty ñane ra’ãrõ ha maymavévante jareko ñane rembiaporã.

Ñe’ẽpoty mirĩ, ñande rekove rapére iñapysẽ ha David Galeano Olivera po katupyry ohechuka ñandéve ha’e ohechaháicha. Ha’e nome’ẽi ke’ẽ pytu’úpe anihaḡua ojepokýi chugui umi mba’e ojehúva ára ha ára ko yvy apére.

Temimbo’ekuéra oguerekóma moñe’ẽpyrã umi hembiapo pa’ũme. Ko’ã ñe’ẽpoty mirĩre ou hetaiterei mba’ekuaa añetetéva ha ijapyra’ỹva pe arapýgui omboguejýva, umi temimbo’e katupyryrã.

Pe ñe’ẽpoty ndahi’arái ha ndahi’aravói. Ñeha’ã añete memby ha’e. Ipuku ha ipypukúva ñeha’ã oikotevẽ osẽ haḡua. Upéi osẽnte ha oñemuña ñande ayvu apytépe. Mborayhu poty osẽva ãngapy katupyrýgui.

David Galeano Olivera, ombohape pyahu ñane ñe’ẽpoty. Upe ára ha ára hasýva ñandéve, ñe’ẽ kyrỹi potýre oguenohẽ. David ñe’ẽpoty che momandu’a peteĩ ñe’ẽpapára argentino rehe, Hector Gagliardi (ou 29/IX/1909 ha oho 19/I/ 1984). Oikove 74 ary. Néi. David oikeve ñe’ẽpotýre pe ãngapy rekotevẽre.

David ojuhu ayvu ñande rekohápe ha ñane rekotevẽre, ñane rembiasáre ha ñande rekóre. Iporã ha iporã’ỹva omboguata ijayvúre ha pe iñe’ẽñamindu’u omohenda ñe’ẽ jeguakápe ombyapytévo iñe’ẽpoty.

Mayma ava rembiapokue ha remiandukue iñapysẽ ijayvúpe ha’e oipyaháva ñe’ẽpoty ryepýpe. Oipuru umi ñe’ẽ ñande jaipurúva ñande rekove pukukue. Iñeikũmby ndoguerekói apañuãi. Umi mitã ha umi kakuaa omoñe’ẽkua.

Yvy apére heta mba’e ojehu, oiko, hetamba’e oje’e ára ha ára, ohasa’ỹre chugui ha’e ipojái hesekuéra, oipo’o, omoambue ñe’ẽpotýre, oipyaha porãgui ha ombohasa ñandéve kuatiáre.

David Galeano Olivera ñe’ẽpoty mirĩ oguerekopaite umi ñe’ẽpoty guasu oguerekóva ojapyhýgui ñane korasõme. Ñe’ẽpoty mirĩ jehai ñemboguata ndaha’éi tembiapo pererĩ. Arapy ayvu ñemboguejy ñande jehe ñañemitỹ haḡua opavavépe ḡuarã.

Pévare iporã jahecharamo ko’ã iñe’ẽpoty osẽva arandu rapére arapy mba’etee, omboguejýva ñande resa renondépe. Ombohetia’e avañe’ẽme. Opaichagua ayvu ikatuha ñane avañe’ẽme opytáma mba’ekuaarã.

David Galeano Olivera, oguenohẽ avañe’ẽ ayvu pokatu umi iñe’ẽpoty mirĩre. Mayma mba’ekuaaty ojeguerohoryvéta pe avañe’ẽme ñande apytépe, pe opyryrỹire ñane ãngapýre.

Ha’eichagua heta ñaikotevẽ. Mbo’eharakuéra oguerekóma hembiapo pyahurã. Ñamboaguyjéne ñane avañe’ẽ.

29/IX/2017.

Táva Paraguaýpe.

Bartolomé de las Casas ha Fernando de la Mora.

Tavavore Pinoza rembe’ýpe.

Tetã Paraguay.

    

ooo000ooo

Leer CHE ÑE’ÊPOTY, en (https://lenguaguarani.blogspot.com/2019/10/che-neepoty-mis-poesias-david-galeano.html)