MANO

MANO

Ohai: David Galeano Olivera

Leer original (hacer clic) en (http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/mano)

Leer también en (http://lenguaguarani.blogspot.com/2015/01/mano.html)

Asimismo leer en (https://dgaleanolivera.wordpress.com/mano/)

I

Mávatepa nde... mano

Rejúva ko yvy apére

Regueraha tekove

Ha emyenyhê tesaýgui

Yvypóra rogamimi.

Ndehegui ojekyhyje

Avave nandepotái.

Hetajey reĝuahê

Avave nerenoi'ŷre,

Peteî tesapirîme

Nepopa'â tapicháre

Embopaha hekove.

Ndéve ndoúi, ndohói

Mávape reraha

Túva térâpa sy

Mitâ térâ kakuaa

Iñaña térâ iñaña'ŷva

Hesâiva térâ hasýva,

Opavave peteîcha

Ndéve naiñambuéi.

Rehupíntema ndepýri

Ha reguéma heseve.

Opa umi reikohague rupi

Nde pyporépe eheja

Tasê ha py'arasy,

Tyre'ŷ ha ñembyasy,

Py'atytýi, tovasy,

Kyhyje ha ñeko'ôi,

Jeikovese'ŷ ha tarova.

Mávatepa nde, mano

Rejúva ko yvy apére

Regueraha tekove

Ha emyenyhê tesaýgui

Yvypóra rogamimi.

  

II

Hetáma añeporandu

Mba’étepa ñemano

Avei aikuaase

Mba’érepa ñamano.

Py'amongeta rire

Jejégui cherenyhê

Ha mbohovái ndajuhúi.

Mba’erâtepa jaju

Ko yvy ape ári jaiko

Ha pe iporâve jave

Chomano oñeñanduka

Ha ñaimo'â'ŷre oraha

Peteî ñande rehegua.

Mba’éretepa oî

Voive ojehekýiva

Ha mba'érepa ambue

Hi'areve yvoramíme.

Hetaitéma añeporandu

Ha ndajuhúi mbohovái.

Chemitâ guive ahendu

Tupâ ñandejaraha

Ha upehaguére ojapo

Ñandehegui ojaposéva.

Ha’éje pu’aka ruvicha

Ha’éje imbaretevéva

Ha’éje pe ojapopáva

Oîmíva ko arapýpe.

Ipópeje oguereko

Maymáva rekove sâ,

Upévare iporâve

Ichupe ñañakâity.

Anínte chupe jaheka

Naiporâi ñambopochy,

Ñandéngo ñaime ipoguýpe

Mba'evete ndaha'éi,

Ha'éniko tuvicha

Ha ñande hymbamimi,

Peteî ikuâ ñembopúpe

Ñande rekove ombogue,

Ha upévape omomba'apo

Hembijokuái ha'evéva

Chomanóme ojekuaáva

Ha péva niko pe oúva

Pya'e porâ omboajévo

Ñande Ru rembipota.

Hetáma añeporandu

Mba’étepa ñemano

Avei aikuaase

Mba’érepa ñamano.

Py'amongeta rire

Jejégui cherenyhê

Ha mbohovái ndajuhúi.

III

Nderérajepe ivai

Avavépe ndo'aporâi.

Jepe pe ipy'aguasúva

Ndehegui okyhyje

Oîrô omanoramóva

Ha nderehe imandu'árô

Pya'etemi ojovasa

Hete pirîmba opyta.

Upévare hetave

Téra ambuénte oipuru

Nderehe imandu'ávo,

Heta jey osê he'i

“Ñandereja”, “ojehekýi”,

“Opoti”, “okali'u”,

Upéicha avei oje'e

“Oĝuahê ilíño ru'âme”,

“Ipypytesa'yjúma”,

“Oñehundí”, “Osapymíma”,

“Ñanderehe itenondéma”

Ha “Ikupy ombojoja”.

Ko'â téra ojepuru

Oîgui ogueroviáva

Nderéra tee oje'érô

Rejuha egueraha

Upe nerenoiva'ekuépe.

IV

Jepémo ndajaipotái

Opavavépe oĝuahê

Pe mba'e ijetu'uetéva

Ñane â ojehekýivo

Oho haĝua apyra'ŷme.

Che jarýi he'ími chéve

“Eñeha'âke akói

Emopotî nde rape

Mba'e porâ ejapo

Ha áĝa resapymívo

Rehóvo Tupâ rendápe

Tandereja hendive”.

Ha che, sapy'areírô,

Ndapytái tapykuépe

Chupe añe'êrendúvo

Che raperâ ajapo.

Amo hapópe iporâ

Ñamoinge ñane akâme

Ko yvy ári jeiko

Ndaha'éi teko paha.

Jeko kóva riregua

Ha'e upe iporâvéva

Upépe ae jajuhúta

Ñande yvy teerâ

Henyhêva tesakâgui,

Py'aguapy ha vy'águi.

Rei ñañembotavýta

Jepémo ndajaipotái

Opavavépe oĝuahê

Pe mba'e ijetu'uetéva

Ñane â ojehekýivo

Oho haĝua apyra'ŷme.

ooo000ooo

Leer LA MUERTE EN LA CULTURA POPULAR PARAGUAYA, en (http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/2-de-noviembre-la-muert...)