Lengua Guarani

Lengua Guarani
Ára Pyahu

lunes, 26 de junio de 2017

SE REALIZÓ EL XXXII SEMINARIO SOBRE ANÁLISIS DEL BILINGUISMO PARAGUAYO

REPÚBLICA DEL PARAGUAY
ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI
GUARANI, MERCOSUR ÑE'Ê TEETE

SE REALIZÓ EL XXXII SEMINARIO NACIONAL SOBRE ANÁLISIS DEL BILINGUISMO PARAGUAYO
       El domingo 25 de junio de 2017, de 7 a 15 horas, el ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI efectuó el XXXII SEMINARIO NACIONAL SOBRE ANÁLISIS DEL BILINGUISMO PARAGUAYO. El mismo se llevó a cabo en la Sede Central del ATENEO, ubicada en FERNANDO DE LA MORA y se constituyó en un homenaje a los sobrevivientes “Héroes del Chaco” residentes en Fernando de la Mora y sus alrededores.


       Omotenondékuri upe aty guasu, Tembikuaajára Paublino Carlos Antonio Ferreira Quiñónez ha oîkuri pytyvôhárarô, Tembikuaajára Zulma Beatriz Trinidad Zarza. Heta tapicha ijatýkuri Guarani Rógape ohendu haĝua mba'e pyahu Guarani ha Castellano jepuru rehegua. Pe ára pukukue oikókuri ñomongeta kyreŷ ñane retâ ñe'êkôire. Oñehesa'ŷijókuri mba'eichaitépa oî tekombo'épe, momarandumyasâime, mbo'ehaovusúpe, ñanduti ha ñe'êporâhaipyrépe, hetave mba'e apytépe.

       Este fue el PROGRAMA desarrollado:
07:00 a 08:00 hs – Inscripción y acreditación. Entrega de Materiales.
08:00 a 08:15 hs – Himno Nacional. Palabras de Inauguración, a cargo del Dr. Paublino Carlos Ferreira Quiñónez (por la Regional anfitriona) y del Dr. David Galeano Olivera (Presidente del Comité Ejecutivo del ATENEO) – Lectura del programa del Seminario
08:15 a 09:45 hs: Primera Mesa:
-Dr. Nelson Zacarías Ortíz “Ñe'êkôi - Bilinguismo”
-Dr. Juan Félix González “Ñe'êkôi Paraguái tekombo'épe – El bilinguismo en la Educación Paraguaya”
-Mg. César Silva Pedrozo “Fundamento antropológico de la Lengua Guarani en el Paraguay”

Nelson Zacarías Ortíz

Juan Félix González

César Silva Pedrozo

09:45 a 10:00 hs: Receso (Desayuno).
10:00 a 11:00 hs: Segunda Mesa:
-Prof. Jorge Román Gómez – El Kunumi “La neurociencia aplicada y el arte en la enseñanza del Guarani”
-Lic. Omar Alfonso Cibils Aquino “El Avañe'ê en las fronteras”

Jorge Román Gómez - El Kunumi

Omar Cibils Aquino

11:00 a 12:30 hs: Tercera Mesa:
-Edilberto Vargas, Jefe de Prensa de Radio Cáritas “El bilinguismo en los medios radiales”
-Dra. Zulma Beatriz Trinidad Zarza “El bilinguismo en la Educación Superior”
-Dr. Paublino Carlos Ferreira Quiñónez “Lo / la: su uso en castellano y su interferencia en Guarani”
Presentación de la Revista de AKA

Edilberto Vargas

Zulma Beatriz Trinidad Zarza

Paublino Carlos Ferreira Quiñónez

12:30 a 13:00 hs: Receso. Música, danza, poesía y káso ñemombe’u. Almuerzo. Exposición y venta de artesanías, libros y casetes.
13:00 a 13:30 hs: Tema: "Impacto de la poesía Guarani en las redes sociales”. Expositor: David Galeano Olivera (Director General del ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI).

David Galeano Olivera

13:30 a 13:50 hs: Debate General acerca de los temas desarrollados.
13:50 a 14:00 hs: Entrega de Certificados. Clausura.

       Cabe recordar que este SEMINARIO NACIONAL SOBRE ANÁLISIS DEL BILINGUISMO PARAGUAYO se desarrolla ininterrumpidamente desde 1986. Se descentralizó en 1991, cuando se realizó en Ka’aguasu; luego, Ciudad del Este (1992), Paraguari (1993), Itakuruvi de la Cordillera (1994), Aregua (1995), Villarrica (1996), Fernando de la Mora (1997 y 1998), Pedro Juan Caballero (1999), San Pedro del Ykuamandyju (2000), Ka’asapa (2001), Obligado (2002), Kuruguaty (2003), Pilar (2004), Villa Hayes (2005), Concepción (2006), San Lorenzo (2007), J. Eulogio Estigarribia (2008); Ky’ỹindy (2009); Villarrica (2010), Villa Hayes (2011), Arroyos y Esteros (2012), Villeta (2013), Luque (2014), Emboscada (2015) y Fernando de la Mora (2016).

       Maitei horyvéva opavavépe.

David Galeano Olivera
ATENEO Motenondehára Guasu
davidgaleanoolivera@gmail.com


Carlos Ferreira Quiñónez omotenondékuri aty guasu


Ijatyva'ekue


Ijatyva'ekue II


Ijatyva'ekue III


Ijatyva'ekue IV


Recibiendo el ejemplar de "Los Guaraníes" que nos enviara el lauredo escritor Miguel López Breard por medio de nuestro querido amigo Jorge Román Gómez


Con dos Militantes Guarani: Omar Cibils y Jorge Román Gómez

ooo000ooo

Leer XXXI SEMINARIO NACIONAL SOBRE ANÁLISIS DEL BILINGUISMO PARAGUAYO 2016, en (http://lenguaguarani.blogspot.com/2016/06/se-realizo-el-xxxi-seminario-sobre.html)



martes, 20 de junio de 2017

ARARO'Y - INVIERNO

ARARO'Y - INVIERNO
Ohai: David Galeano Olivera
I
Péinama oĝuahê
Pe araro'y
Tuicha hovasy
Hendive ogueru
Yvytu po'i
Yvytu hatâ
Ro'y, arai
Ama ha yrypy'a
Peichaite oike
Pe araro'y
Opyta haĝua
Mbohapy jasy.


II
Ára mbykyve
Sa'ive oñesê
Maymáva oheka
Tataypy ogagua
Hakuvýgui upépe
Vy'ápe oñeime
Tata ombopupu
Y ka'ayrâ
Ombyaku asýva
Maymave rete
Ha araro'ýpe
Péicha ombotavy.

III
Kuarahy osêvo
Ojope kangy
Ha uperiremi
Imbareteve
Ogaygua osê
Ikorapymíme
Oñandu haĝua
Kuarahy pytu
Ha oiko ichugui
Mboriahumi póncho
Ha'e añoiténgo
Oñembohory
Pe araro'ýre.

IV
Pyhare oĝuahêvo
Tape inandi
Maymave ogapýpe
Onohê, omonde
Ao akumi
Ha tata jerére
Pya'ete oguapy
Upépe ojy
Ku mbeju hetéva
Ha hendiverâ
Ka'ay he'ê
Péicha ombohovái
Ñane retâygua
Pe araro'ýpe

V
Óga okaháre
Yvytu oipejuve
Ha ro'yrasa
Ogaygua maymáva
Oñeno hupápe
Ha oñemama
Ikatumiháicha
Pe tupa ykére
Opyta, hendy
Tata akuete
Ombyaku haĝua
Ogaygua jeke

VI
Ijetu'ueténgo
Pe araro'y.
Hendive ndaipóri
Aichejáranga
Ojopy vai
Mayma tapichápe
Ha jepémo péicha
Ha'e oike jave
Ñande rapicha
Oñotŷ yvyguýpe
Ka'avo ra'ŷi
Ha jasy ohasávo
Ipoty, hi'a
Ha omongaru
Opavavetépe
Péicha imbarete
Pe araro'y
Mbohapy jasy

VII
Iporâ avei
Ñamombe'umi
Tuicha mba'eha
Pe araro'y
Guarani rekópe
Heseve avei
Jasy renyhêvo
Omoañete
Arete guasu
Oguerojeráva
Pe ary pyahu,
Ndaje upe jave
Tekove pyahu
Ñamoñepyrû
Maymave jaikóva
Ko yvy apére

ooo000ooo


ooo000ooo









ooo000ooo



Leer AÑO NUEVO GUARANI – PRIMERA LUNA LLENA – EL SOLSTICIO DE INVIERNO, en (http://lenguaguarani.blogspot.com/2016/06/ano-nuevo-guarani-primera-luna-llena-el.html)




sábado, 17 de junio de 2017

CHARLA SOBRE IDIOMA GUARANI Y KÁSO ÑEMOMBE'U EN EL COLEGIO NACIONAL JUAN DE SALAZAR, DE LIMPIO

REPÚBLICA DEL PARAGUAY
ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI
GUARANI, MERCOSUR ÑE'Ê TEETE

CHARLA SOBRE IDIOMA GUARANI Y KÁSO ÑEMOMBE'U EN EL COLEGIO NACIONAL JUAN DE SALAZAR, DE LIMPIO
       El viérnes 16 de junio de 2017, a las 13 horas, se realizó la CHARLA SOBRE IDIOMA GUARANI Y KÁSO ÑEMOMBE'U, a cargo de David Galeano Olivera, Director General del ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI, en el COLEGIO NACIONAL JUAN DE SALAZAR, de la Ciudad de Limpio (https://gn.wikipedia.org/wiki/Limpio) y contó con la participación de los estudiantes del séptimo, octavo y noveno grados y del segundo curso de la educación media. La coordinación estuvo a cargo de la Lic. Judith Letizia Rodríguez, Profesora de Guarani de dicha institución.


       Mbo'ehára Judith Rodríguez, ombo'éva Guarani ñe'ê upe mbo'ehaópe, oisâmbyhýkuri upe aty. Omomaitei rire temimbo'ekuérape, ombohasámakuri ñe'ê Mbo'ehára David Galeano Olivera-pe. Ñepyrûrâme ha'e omombe'úkuri temimbo'ekuérape Vikipetâ rembiasakue ha upéicha avei omombe'úkuri chupekuéra mba'eichaitépa oîhína ñane ñe'ê Guarani ñane retâ ha ambue tetâ rupi. Umíva rire, Mbo'ehára David Galeano Olivera omombe'úkuri heta káso ñemombe'u temimbo'ekuérape, umíva apytépe: luisô ha póra rehegua.

       David Galeano Olivera efectuó una charla con los estudiantes de la institución. Explicó a todos sobre la importancia del idioma Guarani en nuestro país, su difusión en varios países del mundo y la presencia del Guarani en el mundo virtual. Finalmente, relató varios cuentos populares a los jóvenes de la mencionada institución educativa limpeña.

       ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI rérape rome'ê ore aguyjevete Mbo'ehára Judith Letizia Rodríguez-pe omombaretére Guarani ñe'ê puru upe mbo'ehao porâitépe ha ohayhukáre ñanemba'ete mitârusukuérape.

       Maitei horyvéva opavavépe.

David Galeano Olivera,
ATENEO Motenondehára Guasu


Ko'â mitârusu oñe'êkuaa Guaraníme

David Galeano Olivera

ooo000ooo

Ver DAVID GALEANO OLIVERA – COLEGIO NACIONAL JUAN DE SALAZAR, en (https://www.youtube.com/watch?v=EEG9nHQfB5A&feature=em-upload_owner)