Lengua Guarani

Lengua Guarani
Ára Pyahu

viernes, 13 de febrero de 2015

MBORAYHU ĜUAHÊ

MBORAYHU ĜUAHÊ
Ohai: David Galeano Olivera
I
Tuichaite mba'éngo
Mborayhu ĝuahê
Ñande rekovépe.


Ha'éngo tatáicha...
Ñandejope,
Ñanderapy,
Ojaitypo pypuku
Ñane korasômíme
Ha vy'apavêgui
Ñanemyenyhê.
Oikévo ñandepype
Ñande reko omoambue.
Ñanembokacha,
Ñanembokuchu,
Ñanemokechê,
Ojaposéva ojapo
Ñandehegui,
Ñandereru, ñanderaha,
Ñanderupi, ñanemboguejy,
Ñanembopuka, Ñanemorasê,
Ñandereity, ñanemopu'â.
Japorohayhu jave
-Jajechakuaa'ŷre-
Mborayhu
Ñanembopukaparei,
Ñanembopopo'ipa,
Ñanemborovayva,
Ñanembojurujái,
Háime, háime,
Ñanembotavyrai
Ha araka'eve ndaikatúi
Hese ñandepu'aka.
Ñane akâ ryepy
Henyhê guyra'i ayvúgui
Vaicha ñaneakânga'úva,
Ñaneakâtavy japyta.
Ndoúi, ndohói ñandéve
Oikóva ñande jerére.
Ñande resa
Oma'e mombyryyy...
Ha ojereparei ñandehegui.
Oimeraê mba'e,
Tuicha ha ipohýiva,
Ohasakuaa ñande ári
Ha peichavérô jepe
Nañañandúi mba'eve.
Haaa... mborayhu,
Neporâ, ndejuky,
Nderehe'ŷ ndoroikokuaái
Sarambi orepype rejapo.
Tuichaite mba'éngo
Mborayhu ĝuahê
Ñande rekovépe.
II
Kuña ha kuimba'e
Jaikóva ko yvy apére
Katuete peteî ára
Ñande rekovesâ jajuhu.
Mborayhu añetete
Heñói ha okakuaa,
Ipoty ha hi'a
Maymavéva rekovépe.
Ivai térâ iporâva,
Ijuky térâ ijaýva,
Iñarandu térâ itavýva,
Ikyra térâ ipirúva,
Opavave jajejuhu,
Mborayhu ñanemosâ.
Pévango ndajajoguái,
Nañaikotevêi virumi,
Oĝuahênte peteî ára
Ha opyta, ndohovéi,
Ha upéicha
-mborayhu pópe-
Ñane ánga ojojuhu
Ha upe ára guive
Mokôivéva, ñandemi,
Jaiko oñondive
Puka ha tetia'épe
Ha sapy'ánte tesaýpe,
Kôinguemi ojoapére,
Ñande rekove
Ogue peve.
Mborayhúngo ndahi'árai
Oikove tapiaite...
Kuña ha kuimba'e
Jaikóva ko yvy apére
Katuete peteî ára
Ñande rekovesâ jajuhu.
III
Ohasava'ekuénte oikuaa
Mba'éichapa ñane âme
Mborayhu hatâ oguapy.
Japorohayhúma guive
Ñane akârema jaiko.
Pe “máva” ra'ânga
Nosêvéi ñande reságui
Ha chupe ĝuarânte
Mandu'ami jareko.
Ha'e oî ñande páype
Ha'e oî ñande képe.
Ñamañaha gotyo
Chupénte jajuhu.
Jahecha pe iguata,
Jahecha ipukavy,
Jahechapa ima'ê,
Jahecha ijurumi,
Ñahetûngo hyakuâ
Ndoje'ói ñandehegui.
Yvytu kangy asy
Ohasávo ñande ypy rupi,
Mbeguemi he'i ñandéve
Chéngo ndévente rohayhu”.
Anínati peichahágui
Kirirîháme ou
Ha oja ñanderehe.
Tetyma ikangypa,
Ha pirî ñande'aho'i.
Opukavývo ñandéve
Ñandeaguara ndaijapýrai.
Ojavévo ñanderehe
Tuicha ñañanuâ
Ha ñehetû ndopavéi,
Eirete memete.
Ñane korasômi
Túky, túky,
Operere hatâve,
Ndopytái, nahendavéi,
Akâvaípe jaiko.
Yvy ha opaite mba'e
Ñanderehe ojerepa.
Tuichaite vy'apavê
Upe jave ñañandúva.
Jepémo sapy'ami
Umi mba'e ndopavéi
Ombokua ñane ñe'â,
Vy'arasa ndaijapýrai.
Upévare che ha'e
Ohasava'ekuénte oikuaa
Mba'éichapa ñane âme
Mborayhu hatâ oguapy.
(Sabi, che mborayhu járape)
ooo000ooo


No hay comentarios: